مکزیک و کانادا جزء کشورهایی هستند که تئوری فوق را توسعه داده و وارد قوانین ملی خود کرده‌اند به این ترتیب محصولی را که تحت حق تکثیر (کپی رایت) باشد خریدار نمی تواند آن را تکثیر نماید و خود مالک می‌تواند یک کپی از محصول را در اختیار خریداران قرار دهد.
حال این مسأله مطرح می شود که اگر تولیدات اولیه مالک در دسترس نبود آیا حق تکثیر این اجازه را می‌دهد که خریداران اولیه اقدام به تکثیر محصول نمایند؟ این موضوع طبق قوانین کانادا[۷۸] در صورتی غیرقانونی است که حق مالکیت فکری ثبت شده مربوط به محصولات داخلی کانادا باشد اما در صورتی که محصولات وارداتی باشند خریداران داخلی می‌توانند آن را تکثیر نمایند و باید اذعان کرد عدم رعایت قوانین مربوط به حفظ حقوق مالکیت فکری در مرحله توزیع محصولات وارداتی طبق قانون کانادا غیر قانونی است(مک گلیوری، ص ۱۵۴).
پس حیطه مقررات فوق تنها در حوزه قوانین ملی است. به عبارت دیگر زوال حق مربوط به مواردی است که توزیع نسخه اولیه آن ها به صورت مجاز صورت گرفته باشد و تمامی محصول به فروش رسیده باشد حال این سوال پیش می‌آید که اگر فروش این محصولات در خارج از کشور صورت بگیرد، قوانین کانادا به چه میزانی می‌تواند از محصولات خود حمایت کند.
در ادامه به بررسی نحوه برخورد حوزه های قضایی مختلف با موضوع زوال بین‌المللی می پردازیم.
۳-۳-۱- ایالات متحده آمریکا
در ایالات متحده دکترین زوال مالکیت فکری به عنوان دکترین اولین فروش شناخته می شود. اولین مورد دکترین فوق نیز در موضوع کپی رایت اتفاق افتاده است. (کلاس[۷۹]، ۱۹۹۹، ص۴۱۶-۴۱۱) به عنوان مثال شرکت باب – مریل اقدام به فروش کتابها زیر قیمت تعیین شده روی جلد پرداخته بود. (مریل[۸۰]، ۱۹۰۸) با توجه به اینکه چنین کاری ممنوع است دیوان عالی ایالات متحده به این نتیجه رسید که قوانین موجود جهت جلوگیری از فروش آینده محصولات کافی نیست و به نظر دادگاه نیاز به حقوق حمایتی از قوانین کپی رایت وجود دارد. (همان) اما میان دکترین فوق و آنچه که در کانادا رعایت می شود تفاوت هایی دیده می شود. طبق قانون آمریکا، کسی که مالک حق قانونی تکثیر باشد می‌تواند قانوناً آن را یکی کند و یا تغییراتی در آن ایجاد نماید. این موارد تنها شامل اموری است که تولید و اولین فروش آن ها در داخل خاک ایالات متحده بوده و شامل تجارت کالاهای خارجی نمی شود. بخش دیگر قوانین مربوطه به کپی رایت آمریکا مربوط به حقوق مالک حق تکثیر می شود که شبیه به قوانین کانادا است[۸۱].
قوانین ایالات متحده آمریکا به روشنی مشخص می‌کند که تجارت کالاهایی که در خارج از ایالات متحده تولید و خریداری شده اند پس از فروش اولیه بلا مانع خواهد بود و حق انحصاری مالک آن نقض خواهد شد[۸۲].
به نظر می‌رسد این بخش به خودی خود باعث جلوگیری از بازار های خاکستری می شود، اما قسمت اولیه ماده ۱۰۶ که مربوط به حقوق دارنده حق انحصاری تکثیر می شود دادگاه را موظف می‌کند تا در هر دو بخش زوال حق مالکیت فکری را بپذیرد و اعمال نماید.
قبول این وضعیت و تفسیر فوق باعث ایجاد تناقضاتی در حوزه های مختلف تجاری ایالات متحده شده است. حوزه هایی همچون بخش های ارز و الکترونیک با بخش های های آموزشی و تفریحی درگیری هایی پیدا کرده‌اند.
به عنوان مثال دعوایی در دادگاه عالی ایالات متحده مطرح بود که در زمینه ی فروش محصولات الکترونیکی سباستین[۸۳] در آفریقای جنوبی و بازگشت فروش آن ها در خاک ایالات متحده از دو جنبه ی فروش اولیه و واردات دوباره بحث و رسیدگی شد. (سباستین، ۱۹۸۸)
با تفاسیری که از ماده ۱۰۶ در ابتدای بحث مطرح شد با فروش محصولات در آفریقای جنوبی حق انحصاری شرکت سباستین در حوزه واردات در داخل خاک ایالات متحده زائل می شود. اما حق توزیع و فروش داخلی همچنان با اولویت محل تولید با شرکت سباستین است. (کلاس، ۱۹۹۹، ص ۷۱۹-۱۲۳). این رأی با مطرح شدن در دادگاه تجدید نظر نقض شد و به متهمان اعلام شد، با تفسیر دیگری از ماده ۱۰۶ و در نظر گرفتن محل تولید محصولات این حق با فروش اولیه از بین نمی رود(همان، ص ۲۴۰).
در پرونده دیگری پس از آن شرکت جی وانجی که فروش محصولات آرایشی و زیبایی را دارد (همان، ص ۴۲۳). با رأی دیگری از دادگاه کالیفرنیا مواجه شد که ناقض رأی سباستین بود. طبق این رأی به مالک حق انحصاری تکثیر این امتیاز داده شد که تا میزان ارزش محصول خود اجازه حمایت از آن را داشته باشد (همان، ۴۲۴)، به این ترتیب محصولاتی که ابتدا فروش رفته و دوباره وارد خاک ایالات متحده می‌شوند تا میزان ارزش واقعی تعیین شده توسط مالک حق انحصاری تولید کننده قابل رقابت با محصول فوق هستند تا نتوانند قیمت فروش آن را در خاک ایالات متحده پایین آورند.
تحت این شرایط دادگاه منطقه ای به حمایت تولید کننده می پردازد و فروش محصول توسط وارد کنندگان زمانی ممکن است که ارزش قیمت آن حفظ شده و در صورت تعیین قیمت پایین تر میزان ما به التفاوت به مالک انحصاری حق پرداخت شود تا نوعی پاداش محسـوب گردد. آنچه که موضـوع اصـلی بازار های خاکستری است در حقیقت جلوگیری از رقابت واردکنندگان محصولات به مکان اصلی تولید محصول می‌باشد تا در این رقابت مالک انحصاری حق تکثیر با مواجه شدن عرضه با قیمت پایین تر محصول خود دچار ضرر نشود. به طور کلی می توان گفت در ایالات متحده آمریکا واردات غیرمجاز و فـروش مجـدد کـالای تولیـد شده از نظر قانونی زمانی مورد حمایـت قوانین مالکـیت فکری آمریـکا قـرار نمی گیرد که کالای عرضه شده در خارج از کشور تولید شده باشند.
۳-۳-۲-اتحادیه اروپا
در اروپا شکلی از اصل زوال ناپذیری توسط دیوان عدالت اتحادیه اروپا ایجاد شده است که جایگاهی بین اصول ملی و اصول بین‌المللی دارد. این شکل جدید، زوال ناپذیری منطقه ای یا اتحادیه ای است.
طبق این اصول واردات محصولات فروخته شده به شرط تولید و فروش در داخل اتحادیه اروپا قابل پذیرش است اما اگر محصولات به دست آمده در خارج از کشورهای اروپایی باشد، واردات آن ها رد خواهد شد و توزیع محصول در هر یک از کشورهای اتحادیه اروپا با قبول حق زوال ناپذیری محصولات ممکن می شود اما محصولاتی که در خارج از مرزهای اتحادیه تولید و توزیع می شود شامل این حقوق نمی گردد.
در رأیی که توسط دادگاه اروپایی صادر شده است[۸۴] قوانین ملی نمی تواند در مقابل حقوق زوال ناپذیری بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. با وجود اینکه این مورد در ارتباط با علایم تجاری مطرح شده و شامل حق تکثیر (کپی رایت) نمی شود، اما دادگاه بدوی به عنوان مبنای تصمیم خود در پرونده های حق تکثیر برنامه های نرم افزاری مورد استفاده قرار داده است[۸۵].
بر اساس رأی پرونده مک گیلوری (گیلوری[۸۶]، ص ۱۸۶-۱۸۵) دادگاه بدوی از این اصول در جهت حمایت از شکل پذیرفته شده اتحادیه اروپا به منظور جلوگیری از واردات نرم افزارها از کشورهای خارجی استفاده می‌کند. همچنین اشاره می شود این رأی قابل تسری به مواردی است که به صورت اختصاصی مربوط به حوزه نرم افزاری نباشند. البته رعایت این حقوق به صورت خاص توسط اتحادیه حامی مواردی است که طبق اصول کلی حق تکثیر باشد(همان، ص۱۸۶).
