1.2 مرور تاریخی
1.2.1 ماهیت وپیشینه پیدایش ماهواره
اولین ماهواره ای که برای فرستادن سیگنال تلویزیونی بکار رفت , ماهواره تل استار در سال 1962 بود که سیگنال های تلویزیونی را از اروپا به آمریکا می فرستاد. در آن سال ها سیگنال تلویزیونی را ایستگاههای زمینی با تجهیزات پیشرفته آن زمان (که الان همان دستگاه ها بسیار پیش پا افتاده شده اند) میگرفتند و به صورت امواج تلویزیونی به اصطلاح رله می کردند. اولین شبکه ملی تلویزیون ماهواره ای در سال1967 توسط شوروی سابق راه اندازی شد. این شبکه اربیتا(Orbita)نامیده شد و کانال های تلویزیونی را به ایستگاه های زمینی می فرستاد و آنها نیز به نوبه خود سیگنال ها را به صورت زمینی از طریق کابل به تلویزیون های خانگی رله می کردند. سال 1974 اولین دسترسی سیگنال از ماهواره به تلویزیون به کمک رسیور و به طورمستقیم آزمایش شد. در آن سال ها این کار بسیار گران تمام می شد و برای تجاری شدن هنوز سالها وقت نیاز داشت با این حال بیشتر مورد استفاده شرکت های تلویزیون کابلی برای گرفتن تصویر و رله کردن آن بر روی کابل و رساندن آن به خانه مشتریان خود بکار گرفته می شد و استفاده شخصی از سیگنال ماهواره هنوز وجود نداشت.
ماهواره زمانی در ایران مطرح شد – یعنی اوایل دهه ۱۳۷۰ – که کشورمان تازه جنگ را پشت سر گذاشته بود و جامعه در حال پوست اندازی بود. رفاه اقتصادی، ارتباط با جهان خارج، رنگ، شادی، مصرف، تبلیغات بازرگانی و مفاهیم دیگر به تدریج به زندگی روزمره تزریق می شد. پدیده ماهواره هم در این شرایط مورد استقبال قرار می گرفت، چرا که پدیده ای مدرن به حساب می آمد. نکته دیگر آنکه در این زمان جامعه از محدودیت های زمان جنگ که البته در زمان جنگ و در همه جای دنیا طبیعی است دور شده بود. ماهواره پنجره ای بود که مردم می خواستند از آن دنیا را ببینند. نکته دیگر آنکه به هر حال ماهواره یک فناوری جدید بود. انسان ها نسبت به فناوری جدید کنجکاو هستند و دوست دارند آن را تجربه کنند مثل تلفن، رادیو، تلویزیون و تلفن همراه.که در جوامع امروزی وجود دارد.
1.2.2 كاربردهای ماهواره
ماهواره ها همان طور كه در زمینه پیشرفت علوم مختلف كمكهای شایانی به بشر كردهاند واستفاده ازآنها تاثیر بسزایی در زندگی انسانها دارد. بسیاری ازمسایل ومشكلات مربوط به هزینه، زمان وثبات اطلاعات ارسالی را حل كرده وكارایی شبكه های تلویزیونی رابه شكل چشمگیری افزایش داده است در عین حال مشكلات خاص خود را نیز ایجاد كرده است. گسترش خارق العاده ارتباطات ماهوارهای بیانگر تلاش بی وقفه انسان در به كارگیری تكنولوژی جدید درجهت رفع نیازهای جوامع بشری است در حال حاضر بیش از هزار ماهواره درمدارهای مختلف وبرای مقاصد متفاوت در اطراف زمین در حال چرخش است. كاربردهای وسیع آن در زمینه های مخابرات،كشاورزی، هواشناسی، معادن، اكتشافات، نجوم حفاظت محیط زیست، نظامی و … اطلاعات بی شماری را در اختیار انسان قرار داده كه ما می بایست ازكاربردهای مثبت به نحو احسنت استفاده و از عواقب منفی آن جلوگیری كنیم.كه به چند مورد از آنها اشاره میشود:
نظامی
تامین ارتباط مخابراتی اضطراری در زمان جنگ: گرچه 60 درصد ماهواره های ساخته شده، جنبه نظامی دارند، كه این اهمیت استفاده ازماهواره را دركاربرد نظامی آن
خرید اینترنتی فایل کامل :
روشن می كند، هنوز مطالب زیادی در مورد آنها منتشر نشده است. ماهواره های نظامی اطلاعات بسیار دقیق و مفیدی راجع به زاغه های مهمات در زیر زمین، مقر تانكها و خودروهای نظامی، محل استقرار نیروها، مراكز تجمع و آرایش و جابه جایی نیروها و تعداد آنها را به طور تقریبی جمع آوری وبه مراكز مشخصی می فرستند.درجریان جنگ خلیج فارس، ماهواره های جاسوسی آمریكا بیش از12 باردر روز از قلمرو فضایی عراق عبورمیكردند ودرهر عبور، صدهاعكس و تصویرازاوضاع گوناگون این كشور در اختیار فرماندهان نظامی قرار می دادند. این عكسها از طریق ماهواره های مخابراتی نظامی خاصی به منطقه نبرد فرستاده و در آنجا توسط گیرنده های متحرك دریافت می شد.
ماهواره های رادیو تلویزیون
مخابرات
زیرپوشش قرارگرفتن نقاط دورافتاده وصعب العبور كشوركه از طریق فرستنده ها, رله هاوشبكه های زمینی نمی توانند زیرپوشش تلفن، تلكس، دیتا و امكانات دیگر ارتباطی قرارگیرند.
1-پوشش كلیه نقاط قاره ها وكشورهای پهناورازنظر برنامه های ارتباطی، امكان برگزاری كنفرانس تلفنی ازراه دور
2-تامین سریع ارتباط مخابراتی هنگام بروزسوانح طبیعی از قبیل زلزله، آتش سوزی، طوفان وسیل كه باعث قطع ارتباطات موجود می شوند.
3-تامین سرویسهای پیشرفته ارتباطی بین كشورها باكیفیت بسیار مطلوب در سطح جهانی
4-ایجاد شبكه دیتا (اطلاعات) در جهت انتقال اطلاعات بین مراكز تحقیقاتی، صنعتی، آموزشی و شعببانكها بامراكز اصلی با كیفیت و سرعت ارتباطی بسیار مطلوب
5-تامین امكان انتشار روزنامههای كثیرالانتشار به طور همزمان در نقاط مختلف كشور وجهان
6-ارتباط مراكز كامپیوتری با یكدیگر در سطح بین المللی
1.3 بیان مساله
عصر کنونی را بسیاری عصر انقلاب اطلاعات وارتباطات نامیدهاند.عصری که در واقع می توان گفت وسایل ارتباط جمعی پیچیدهترین ابزار القای اندیشهها وکارآمدترین سلاحها برای تسخیر آرام جوامع هستند.در چند دهه اخیر با توجه به سرعت سرسامآور پیشرفت ورشد تکنولوژی ارتباطواطلاعات؛هر روزه بر پیچیدگی وکارآمدی این ابزار ووسایل در جهان افزوده می شود.گستردگی وپیچیدگی جامعه انسانی در عصر کنونی وجود رسانههای جمعی را در صحنه مناسبات اجتماعی انسان ها امری اجتناب ناپذیر نموده است. تصویری که از حقیقت در ذهن خود می سازیم نمادی از ادراک وبرداشت ما از واقعیت محسوس وملموس زندگی است(شاه محمدی؛1385:8)
اگر چه پیش از این انسانها در ارتباطی رودر رو؛با یکدیگر بودهاند ورونق وترویج روش های زندگی از طریق همین ارتباط رودررو؛روندی بسیار کندوضعیف همراه بوده است و لیکن با توجه به فن آوری های (تکنولوژی)امروزی می توان به جرات بیان نمود که قدرت مافوق تکنولوژی به جایی رسیده است که جوامع بشری بصورت آنلاین با هم در ارتباط بوده وهمین باعث شده است تا سبک هاو روشهای زندگی جدیدی در سطح دنیا در حال چرخش وتغییر باشد. امروزه با پیشرفت ارتباطات جوامع دستخوش تغییرات بسیاری شده اند رسانه های همگانی مانند تلویزیون وماهواره در سطح جامعه جایگاهی را اشغال کردهاند که از آن جایگاه بطور فزاینده چه در سطح ملی وبین المللی مطرح شده اند و از آنجا که فرهنگ از طریق رسانه های جمعی جریان می یابد اشکال متفاوت زندگی نیز توسعه می یابند. مک لوهان معتقد بود که هر کسی این وسایل ارتباطی را در اختیار داشته باشد حتی فرهنگ عام را نیز تحت نفوذ دارد و اگر ارشمیدس نقطه اتکایی می خواست تا جهان را دگرگون کند، من رسانه ها را می خواهم تا جوامع را دگرگون سازم(ساروخانی، 1378: 27)
ظهور فناوری های جدید در هر جامعه ای همواره تردید ها؛سر در گمی ها وناآرامی هایی به همراه داشته واین امردر مورد ظهور تلویزیون های ماهواره ای هم مصداق دارد.یکی از مسائلی که توجه بسیاری از اندیشمندان صاحب نظران ودولتمردان جهان را به خود جلب کرده مساله مضر ویا مفید بودن محتوای برنامه های ماهوارهای است.برخی براین باورند که بهره گیری از ماهواره یک دانش است که باید آن را آموخت وگروهی دیگر تاکید بر مضرات ماهواره دارند.