در سطح جهانی نیز افزایش شدید جمعیت و تقاضا برای مواد غذایی و فرآورده های کشاورزی سبب گردیده اراضی زراعی بصورت متمرکز مورد بهره برداری قرار گیرند. در این راستا در اراضی شالیزاری نیز سیاست کشت دوباره برنج و همچنین کشت گیاهان دیگر پس از برداشت برنج (کشت دوم) توسعه پیدا کرده است.
1-2- ضرورت اجرای طرح کشت دوم بعد از برنج
تفکر کشت دوم بعد از برداشت برنج در اراضی شالیکاری استان گیلان از دیرباز مدنظر دست اندرکاران کشاورزی، کارشناسان و مروجان استان بوده و همواره این سوال مطرح میشد که چرا بایستی سطحی وسیعی از اراضی مناسب شالیزار استان مدت 6 الی 7 ماه از سال بدون استفاده رها گردد. تولید و عرضه انواع محصولات سبزی و صیفی، علوفه، حبوبات و دانه های روغنی که در حواشی جادههای روستایی در معرض فروش از تولید به مصرف قرار میگیرد مبین این واقعیت ملموس میباشد که عدم کاشت و بدون استفاده ماندن اراضی شالیکاری استان به ویژه در 6 ماه دوم سال ناشی از کمکاری کشاورزان نیست؛ بلکه از یک طرف ناشی از فقر تحقیقاتی و عدم معرفی محصولات و ارقام مناسب و از طرف دیگر عدم برنامه های اجرایی حمایتی میباشد.
در این بین، استراتژی توسعه کشت محصولات دوره زراعی پاییزه در استان گیلان مورد توجه بسیاری از صاحبنظران قرار گرفته است. برخورداری فیزیکی از سامانه منابع تولیدی فراوان و ظرفیت به کارگیری 238 هزار هکتار اراضی شالیکاری این استان برای توسعه کشت دوم نقاط قوتی است که لزوم پژوهش و تحقیق به منظور عملیاتی کردن این استراتژی را آشکار میسازد. اگرچه فقدان زیر ساختهای مناسب در استان گیلان برای توسعه کشت دوم تهدیدی جدی در مسیر توسعه بخش کشاورزی این استان است ولی منافع اجتماعی نظیر ایجاد درآمد جنبی، ایجاد اشتغال پایدار، تخصیص بهینه منابع و استفاده حداکثری از ظرفیت تولید و افزایش تولید محصولات کشاورزی در راستای تحقق اهداف خودکفایی پارامترهایی است که توجه بیشتر به توسعه کشت دوم را حائز اهمیت نشان میدهد.
1-2-1- اهداف کشت دوم
مهمترین اهداف توسعه کشت دوم در اراضی شالیزاری استان شامل افزایش تولید محصولات کشاورزی و تأمین بخشی از نیاز غذایی کشور، تأمین و تولید علوفه مورد نیاز دام و بهبود دامپروری، تأمین قسمتی از روغن مصرفی کشور با کشت دانه های روغنی، تأمین بخشی از پروتئین مورد نیاز جامعه از طریق کشت حبوبات، پایداری تولید برنج از طریق تقویت حاصلخیزی و حفظ خاک و بهبود کیفیت اراضی زیر کشت برنج، امکان کاهش مصرف سموم و کودهای شیمیایی برای زراعت اصلی و کاهش واردات آنها، اشتغالزایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان، افزایش توان مالی کشاورزان، خارج نمودن هرز آبها و تهویه مطلوب خاک، تقویت و راه اندازی صنایع تبدیلی مناسب در سطح روستاها میباشد.
1-2-2- مزایای کشت دوم
1-عدم نیاز به آبیاری
خرید اینترنتی فایل کامل :
2- کار در زمان بیکاری کشاورزان (نیمه دوم سال)
3- پایینتر بودن هزینه کارگری و تولید
4- کمتر بودن آفاتها و بیماریها
5- امکان کاهش برخی آفات و علفهای هرز برای کشت اصلی
6- انتخاب محصول مورد کشت
7- استفاده از مزایای تناوب زراعی در اراضی شالیزاری
8- افزایش تولید پروتئین، سبزی و دانه های روغنی
9- پایداری تولید برنج
10- عدم تغییر کاربری اراضی شالیکاری
1-2-3- موانع و مشکلات کشت دوم
1- کمبود نقدینگی کشاورزان: شروع کشت دوم مقارن با زمان برداشت برنج بوده و کشاورزان در این زمان هنوز از مشکلات اقتصادی کشت برنج رهایی نیافته و توانایی انجام هزینه جدید را ندارند.
