و بررسی منابع
1- کلیات و بررسی منابع
منطقه کلاهقاضی یکی از بهترین زیستگاههای حیاتوحش در کشور میباشد که از قدیم مورد توجه بوده است. پارک ملیکلاهقاضی در جنوب شرقی اصفهان واقع شده است و اتوبان اصفهان-شهرضا از کنار آن میگذرد. یکی از گونه های علفخوار فعال و فراوان در این منطقه، آهوی ایرانی(Gazelle subguturosa) میباشد، همچنین مورچههای جمعکننده بذراز گونه Messor. sp نیز یکی دیگر از این گونه های وابسته به پوشش گیاهی میباشد. فعالیت این دوگونه (لانه سازی مورچهها و تجمع سرگین آهوان) و همچنین برهمکنش آنها می تواند باعث تغییرات موضعی در خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک در طول زمان شده باشد [62]. همانطور که گفته شد پارامترهای بیولوژیکی نسبت به تغییرات خاکی به سرعت عکس العمل نشان میدهند، بنابراین میتوان با اندازه گیری این پارامترها تاحدودی تأثیر فعالیت مورچه ها و آهوان و همچنین برهمکنش آنها را بر خصوصیات بیولوژیکی خاک تعیین کرد.
1-1- تأثیر فعالیت مورچه ها بر رشد گیاهان و خصوصیات خاک
خرید اینترنتی فایل کامل :
مورچهها و کرمهای خاکی و موریانهها متعلق به گروه های اصلی بیمهرگان هستند که بر روی فرایندهای اکوسیستم خاک اثرگذارند[34]. در اکوسیستمهایی که کرمها و موریانهها غالب نباشند، به خصوص در مناطق مرطوب و نیمه خشک، فعالیت مورچهها بسیار اهمیت پیدا می کند [25]. مورچهها حشرات زیرزمینی اجتماعی هستند كه به طور محلی با حفر خاک و ایجاد تپههای كم ارتفاع (حداكثر 10 سانتیمتر) تا گاهی بلند (تا حدود 2 متر) باعث تغییر خواص فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیک خاک و در نهایت تركیب و ساختار پوشش گیاهی میشوند [87]. مورچه ها به دلیل جابه جا کردن ذرات خاک از اعماق متفاوت، انبار کردن مواد غذایی، فعالیتهای زیستی و تولید مواد مختلف موجب تغییرات اساسی در ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک میشوند. توزیع مواد توسط مورچهها و تأثیر فعالیت آنها بر خصوصیات خاک ممکن است باعث حاصلخیزی موضعی خاکهای اکوسیستمهای نیمه خشک شود [26]. از جمله تغییراتی که فعالیت مورچه می تواند در یک اکوسیستم ایجاد کند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- مورچهها از طریق تجمع مواد آلی باعث تغییرات خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک میشوند.
2- فعالیت لانهسازی مورچهها مانع از تشکیل لایه های سخت خاک و افزایش تخلخل و زهکشی و هوادهی و کاهش چگالی ظاهری و در نهایت اصلاح ساختمان خاک می شود.
3- تغییراتی که مورچهها در بخش زنده و غیر زنده خاک ایجاد می کنند بر عملکرد و تنوع گیاهان آوندی موثر است.
4- لانه مورچهها باعث افزایش جوانهزنی و بقایای گیاهچه و تولید دانه و رشد گیاه می شود.
5- گیاهانی که در ارتباط با لانه مورچهها رشد می کنند با گونه هایی که در مناطق مجاور میرویند متفاوت است [34].
