در حوزه ایمنی شهری ، مراکز آموزش آتش نشانی از موثرترین مکان هایی هستند که در سه بخش آموزش ، پیشگیری ومقابله ( اطفاء ، امداد ، پشتیبانی وفوریت های پزشکی ) به ارائه خدمات ایمنی مبادرت می ورزند. از این رو طراحی وساخت مراکز ایمنی ونجات یعنی تربیت نیروی انسانی ، وبکارگیری ماشین آلات وبهینه سازی کارکرد آنها به معنی کارکرد مطلوب وافزایش بهره وری ایستگاه های امداد ونجات می باشد.
تنوع حوادث در کشور ما بسیار گسترده است، به گونه ای که از میان 41 نوع حادثه طبیعی وغیر طبیعی شناخته شده در جهان 31 نوع آن در ایران به وقوع پیوسته است. این موضوع موید وجود خطرات بالقوه در پهنه جغرافیایی کشور می باشد، که لزوم ساخت مرکز آموزش ایمنی ونجات را برای پرسنل امداد ونجات کشور ومهندسان ساختمان جهت بررسی وتحلیل ضروری می نماید.
در سال های اخیر پس از بحران انرژی وایجاد نقطه نظرات جدید در معماری وتغییر رویکرد معماران به محیط وانرژی ، معماری پایدار نگاهی متفاوت به معماری ومنابع داشته است. لذا طراحی مرکز آموزش بارویکرد معماری پایدار نقش مهمی در تحقق اصولی ، از توسعه پایدار چون کاهش مصرف منابع تجدید ناپذیر وکاهش آلودگی هوا داشت وبه شناخت روش های پایدار در استفاده از منابع وکاهش هزینه های ساخت وساز ونگهداری ساختمان پرداخته است. هدف این پروژه شناخت و بررسی میزان شاخصهای آسایش حرارتی و برنامه ریزی ، توسعه پایدارطراحی اقلیمی معماری واستفاده از منابع تجدید پذیر در طراحی مرکز آموزش با داشتن داده های اقلیمی است.
واژه کلیدی: ایمنی، توسعه پایدار ، منابع تجدید ناپذیر وعناصر اقلیمی
فصل اول : کلیات طرح
با وقوع انقلاب صنعتی وظهور کارخانجات وروش های تولید صنعتی وانبوه سازی به جای روش های سنتی ، معضلات بسیاری در فراروی انسان مدرن قرار گرفت. همچنین شکل گیری رویکرد مدرن به زندگی وچرخش دیدگاه انسان به استفاده ازتکنولوژی که باعث افزایش گازهای گلخانه ای محبوس در جو زمین شده است، حیات برروی سطح این کره خاکی را به مخاطره انداخت و از طرف دیگری مسئله ایمنی و امنیت در زندگی انسان مدرن نقش قابل توجهی یافته و وسایل وتجهیزات مورد نیاز او گره خورده با ایمنی شده است.
داشتن ساختمان های ایمن با رعایت جوانب ایمنی در کنار مسائل زیست محیطی یکی از دغدغه های مهم سازمان ها وارگان های مسئول بوده است. کمااینکه ایجاد ایمنی با حضور گروه های امدادی ووضع قوانین همراه بوده ولی این امدادگران ومهندسین ایمنی خود را بدون آزمون وخطا وآزمایش تجهیزات نمی توانند همواره همگام با تکنولوژی به روزشده نگاه دارند ونیاز به مکانی جهت آموزش ، تمرین وآزمایش تجهیزات ایمنی باشند. از سوی دیگر بعد از بحران انرژی در سال 1973 که در اثر تحریم نفتی رخ داد ، توجه جهانیان به استفاده از انرژی های غیر فسیلی تجدید پذیر چون آب وباد ، انرژی خورشید ، انرژی زمین گرمایی ، زیست توده و… وطراحی ساختمان های اقلیمی افزایش یافت وتوجه به ایجاد شناخت کاملتری از انرژی های تجدید پذیر وروش های سرمایش وگرمایش ایستا ، بدون وابستگی به انرژی های فسیلی در ایجاد آسایش فیزیکی افراد موثرند یکی از اهداف جوامع پایدار گردید.
باشکل گیری نگرش های جدید به معماری ، محیط زیست وایمنی که با هدف ارتقای کیفیت زندگی ، به کمک راهکارهای پایدار وسبز وکاهش وابستگی به انرژی های فسیلی وبه حداقل رساندن مصرف انرژی ،شناخت روش های ایمنی واستانداردهای مورد نیاز سرمایشی وگرمایشی ایستا که در طول تاریخ جهت ایجاد شرایط آسایش بشر بکار می رفته ، بصورت دقیق تر وجامع تری مورد توجه قرار گرفته است.
برهمین اساس هدف این تحقیق شناخت ویژگی های اقلیمی و تلاش برای دستیابی به مرکز آموزش ایمنی ونجات برای امدادگران جهت تمرین های ویژه وتخصصی ومهندسین جهت آزمایش تجهیزات آسایشی با رویکرد معماری پایدار با نگاهی ماندگار به منابع ، تلاش در کاهش وابستگی بشر به انرژی های فسیلی و به مسائل مربوط به انرژی های تجدید پذیری چون باد، آب ، خورشید و… همچنین به شناخت سامانه های سرمایشی وگرمایشی ایستای با هر اقلیم می باشد.
1-1 بیان مسئله
طراحی مرکز آموزش آتش نشانی (امداد ونجات) جهت افسران آتش نشان ، آتش نشان داوطلب ، گروه های هلال احمر وفراگیران شرکتها وکارخانجات با رویکرد معماری پایدار (طراحی ساختمانها با حفاظت از محیط زیست ودوستدار طبیعت) زمینه حضور دیگر کشورها را امکان پذیر می نماید.
این مرکز دارای ورودی مستقل برای افراد با المان مرکز آموزش قسمت مراجعین بصورت تخصصی وپیشرفته دو زمین تمرین عملیاتی با مکان بازید افراد از لحاظ ایمنی ورود به سایت با تجهیزات کامل عملیاتی( Full PPE)[1] وساختمانهای شبیه سازی شده بصورت مسکونی اداری وتجاری میباشد.طراحی خوابگاه برای فراگیران وفضای استراحت وسالن غذا خوری وساختمان اداری بصورتی که استادان بتوانند اشراف کامل به محیط عملیات داشته باشند. ویک ایستگاه آتش نشانی که وظیفه امداد رسانی در شرایط خاص را دارد.
اصل طراحی مرکز آموزش برای بازگشت به چرخه زندگی (Life Cycle Design) دومین اصل از معماری پایدار است و بر این فکر و یا نظریه استوار شده است که ماده از یک شکل قابل استفاده تبدیل به شکل دیگری میشود، بدون اینکه به مفید بودن آن آسیبی رسیده باشد.از سوی دیگر بهواسطه این اصل، یکی از وظایف طراح، جلوگیری از آلودگی محیط است.(با توجه به مواد اطفایی مورد استفاده در ساختمانها این مورد حائز اهمیت میباشد)این نظریه برای رسیدن به این منظور در سه مرحله، ساختمان را مورد بررسی قرار میدهد. این مراحل به ترتیب عبارتند از:
خرید اینترنتی فایل کامل :
مرحله پیش از ساخت، مرحله در حال ساخت و مرحله پس از ساخت.
تخریب محیط زیست ازطریق افزایش مصرف انرژی در جهان ، نابودی جنگل ها ومراتع وانقراض گونه های جانوری در حالی اتفاق می افتد که بحث کنونی بسیاری از مجامع وآژانس های بین المللی وملی در سراسر دنیا با هدف بهره برداری اقتصادی بصورت شتابزده صورت پذیرفته وتوسعه صنعتی شکل گرفته بگونه ای که انسان وطبیعت هردو به نوعی قربانی حرکت شتابزده ی رشد صنعتی شدند. از اوایل نیمه دوم قرن بیستم پیدایش وگسترش اندیشه های زیست محیطی وبویژه پس از بحران انرژی در سال 1973 مسئله انرژی های پایدار وبی زیان بطور جدی در دستور کار اکثر کشور های جهان خصوصا کشورهای صنعتی قرار گرفت. از سوی دیگر ، بی توجهی وعدم پیشرفت داخلی در امر پژوهش واستفاده از انرژی های پایدار ، بطور عمده ناشی از وفور منابع غنی انرژی های فسیلی در داخل کشور وبهای بسیار نازل آن که از قیمت واقعی وتعادل طبیعی آن بسیار پایین تر است که باعث می گردد در مصرف ان اسراف شده سرمایه ملی نسل های آینده به تاراج رود ومحیط زیست در معرض خطر قرار گیرد. اگرچه بهای نازل انرژی های فسیلی ، استفاده از آنها را سود آورتر از انرژی های بی زیان می سازد، با این حال این امر به هیچ وجه به معنای اقتصادی نبودن استفاده از انرژی های بی زیان در دراز مدت خصوصا از دیدگاه اقتصادی کلان نیست.
مصرف انرژی در بناها وبخصوص ساختمان های مسکونی تنها به گرمایش وسرمایش ختم نمی گردد. بلکه تمامی مراحل طراحی ، ساخت وساز وبهره برداری از ساختمان را شامل می شود.
1-2 اهداف تحقیق
- آشنایی وآموزش پرسنل عملیات آتش نشانی ، هلال احمر وگروه های امدادی با انواع ساختمان ونحوه دسترس به این اماکن
- ملموس ساختن توسعه پایدار در طراحی ساختمان ها خصوصا کلاس های آموزشی ومحیط های آموزشی وتفریحی
- در نهایت آشنایی مهندسان در طراحی ساختمان ها با کاربری مختلف ونحوه گسترش آتش سوزی در ساختمان های شبیه سازی شده و استفاده مناسب از مواد ومصالح خصوصا انرژی های تجدیدپذیر وپایدار در طراحی ساختمان ومعرفی اصول معماری پایدار وبررسی راهکارهای ومباحث نوین معماری پایدار وهمچنین معماری هوشمند برای طراحان ساختمان وکارگزاران صنعت ساخت وساز
راه حل توسعه پایدار ، توجه دادن سیاستگذاران به گونه ای از برنامه ریزی توسعه است که از نظر استفاده از منابع طبیعی ، نیروی انسانی ، منابع مالی وسایر منابع بهینه ، تداوم توسعه را تضمین نماید. بطوریکه حقوق انسان های آینده نیز حفظ گردد. معماری می تواند در پایداری محیط واجتماع سهم داشته باشد چراکه تمامی اعمال روزمره آدمی کار وتفریح ، استراحت و… در فضاهایی شکل می گیرد که توسط معماران طراحی می شود که بالطبع گرمایش وسرمایش این فضاها وابسته به انرژی می باشد ودراین راستا وظیفه مهمی بر عهده معماران می باشد.
1-3 فرضیه ها وسوالات پژوهش
الف) سوالات پژوهشی
همچنین سوالاتی از این قبیل:
روش های ملموس ساختن توسعه پایدار برای عموم چه می باشد؟
روش های شفاف سازی این الگوها (اصول معماری پایدار ) برای عموم چگونه می باشد؟
آیا مرکز آموزش میتواند علاوه برجنبه آموزش و عملیات مکانی برای فراغت مراجعین دوره هابا اصول والگوها وراهکارهای معماری پایدار باشد؟
طراحی خوابگاه ولند اسکیپی که مناسب برای پذیرای از مهمانان خارجی وداخلی وهمچنین علاوه بر طراحی معماری منحصر بفرد این نوع مرکز ساختمانها بتوانند اهداف معماری پایدار را اجرا بنمایند.
انرژی های تجدید پذیر چه ویژگی های دارند؟
روش های استفاده از انرژی تجدید پذیر وپایدار در طراحی ساختمان چه می باشد؟
و…
ب) فرضیه
به نظر می رسد که ایران میتواند با توجه به موقعیت منطقه ای خود یک مرکز ایمنی ونجات با رویکرد معماری پایدار دارای المانهای شهری با دیدگاه بین المللی با ظرفیت 250 نفر بصورت شبانه روزی در شهر تهران با توجه به نقش قابل ملاحظه ساختمان ها در مصرف انرژی از طریق طراحی معماری صحیح واجرای بنا مطابق با طبیعت که می توان در مصرف انرژی صرفه جویی نمود، داشته باشد.