:
در مقیاس جهانی، سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) یکی از با ارزشترین مواد غذایی محسوب شده و از جمله محصولاتی است که قسمت عمدهای از نیازهای غذایی بشر را تأمین می کند. سیبزمینی مهمترین گیاه مغذی بعد از غلات است و پس از گندم، برنج و ذرت چهارمین محصول عمدهی دنیا به شمار میرود (اسپونر[1] و همکاران، 2005).
محصول سیبزمینی عملکرد بالایی داشته و در واحد سطح و زمان، انرژی و پروتئین بیشتری نسبت به سایر محصولات غذایی تولید می کند. سیب زمینی منبع غذایی مهمی برای جمعیت در حال افزایش بوده، بصورت تازه، فرآوری شده، در تغذیه دام و صنعت مورد استفاده قرار میگیرد و به لحاظ محتوای پروتئین، کلسیم، ویتامین C و پتاسیم غنی میباشد (بوون[3]، 2003). تولید سالیانه بیش از 5/3 میلیون تن در کشور، این محصول را در ردیف مهمترین ماده غذایی قابل مصرف بعد از گندم قرار داده است (خزاعی و ارشدی، 2008).
متوسط مصرف سرانه در کشور بیش از 35 کیلوگرم بوده و مصرف آن روز به روز در حال افزایش است و با توجه به روند رو به رشد جمعیت و گرانی سایر منابع غذایی، نیاز به تولید بیشتر این محصول اجتناب ناپذیر است (خزاعی و ارشدی، 2008).
با وجود مزایای بیشمار، محصول سیبزمینی به علت دارا بودن تکثیر رویشی، مستعد آلودگی به وسیله باکتری ها، قارچها، ویروسها و ویروئیدها میباشد که این عوامل بیماریزا در اثر تکثیر به نسلهای رویشی بعد منتقل میگردند. این آلودگیها میتوانند عملکرد و کیفیت بازار پسندی محصول را بطور موثری تحت تاثیر قرار دهند (تاور[4] و همکاران، 1985).
در شرایط طبیعی کشت حدود 25 ویروس و یک ویروئید سیبزمینی را آلوده میسازند که از این ویروسها، ویروسهای X، Y، A و S در آلودهسازی سیبزمینی تاثیرات بیشتری دارند. بر اساس مطالعات انجام شده خسارات ویروسی به محصول سیبزمینی تا %40 میباشد (سدیکوئی[5] وهمکاران، 1996).
با توجه به اهمیت سیبزمینی در تولید اقتصاد و تغذیه مردم و نیاز 7 میلیون ریزغده در سال، همچنین اهمیت استفاده از بذر سالم در تولید محصول، که از جمله مهمترین عوامل موثر در افزایش عملکرد محصول سیبزمینی در واحد سطح میباشد، انجام بررسی و تحقیق در این زمینه ضرورت دارد. بر این اساس، بایستی شرایط مناسب تهیه ریزنمونههای عاری از عوامل بیماریزا، تعیین شرایط فیزیکو شیمیایی برای رشد بهینه و تکثیر سیبزمینی، تولید گیاهان از طریق ریزازدیادی و انتقال به خاک، تولید ریزغده در شرایط درون شیشه تعیین گردد تا در نهایت تهیه منشاء بذری سالم ارقام تدوین گردد و امکان تهیه و تولید منشاءهای بذری ارقام تجارتی موجود به صورت سالیانه بوجود آید (موحدی، 2011).
هدف از انجام این رساله شناسایی اثر هورمونهای رشد در شرایط درون شیشه بر روی تولید گیاهچههای سیبزمینی و به دنبال آن تولید ریزغده سیبزمینی به منظور افزایش تعداد، اندازه و وزن ریزغدها است.
خرید اینترنتی فایل کامل :
بهینه نمودن شرایط کشت جهت بهبود عملکرد گیاهچههای سیبزمینی در شرایط درون شیشه هدف دیگر از انجام این تحقیق میباشد.
در نهایت مقایسه رفتار رشد گیاهچه و عملکرد ریز غدهی رقمهای زودرس و دیررس گیاه سیبزمینی در شرایط یکسان تولید جهت تشخیص رقمهای با کارایی عملکرد بیشتر از جمله اهداف مورد بررسی در این تحقیق میباشند.
- مبداء و تاریخچه سیبزمینی:
سیبزمینی زراعی از خانواده سولاناسه[10] (بادنجانیان) و جزء دو لپهایها و بومی نیمکره غربی میباشد. منشاء آن ارتفاعات سلسه جبال آند در بولیوی میباشد. به دلیل این که عملکرد سیبزمینی در واحد سطح بسیار بالا میباشد از لحاظ گسترش سطح زیر کشت بعد از ذرت در جایگاه دوم قرار داشته و دومین منبع غذایی ساده بعد از تخممرغ می باشد (اسپونر و همکاران، 2005).
این محصول با ارزش، حدود 250 سال بعد از رواج آن در اروپا، توسط سرجان ملکم در عهد فتحعلی شاه به ایران آورده شد و از دیرباز تا کنون قابلیت های متنوع و سرشار حوزه کشاورزی ایران در تولید این محصول قابل توجه است. این محصول از جایگاه ویژهای در کشور برخوردار است، به طوری که در حال حاضر 210.000 هکتار از اراضی کشاورزی به کشت آن اختصاص داده شده و سالیانه حدود 5.240.000 تن غده سیبزمینی تولید میگردد (فائو، 2009)
